Zamek Świny mieliśmy okazję zobaczyć w drodze powrotnej z krótkiego jesiennego wypadu w Karkonosze, zmierzając wąską w tym miejscu „trójką”, z Bolkowa do Jawora. Zamek Świny (niem. Schweinhausburg), wznosi się wysoko, ponad koroną drzew porastających zamkowe wzgórze, doskonale widoczny już po wyjeździe z Bolkowa. Niewielka odległość łącząca zamek Świny z zamkiem w Bolkowie, była pewnie źródłem legendy o łączącym oba zamki tunelu.
Niestety nie mieliśmy możliwości zwiedzenia ruin od środka, pod bramą stanęliśmy dość wcześnie w poniedziałek, a jak wiadomo poniedziałki w branży turystycznej to dzień wolny od pracy 🙂 stąd tylko kilka zdjęć zamku z zewnątrz.
Zamek Świny wymieniono po raz pierwszy w kronice Kosmasa w 1108 r. pod nazwą Zvini in Polonia. Potem w dokumencie papieża Hadriana IV wzmiankowany jako gród kasztelański Zpini.
Według istniejących dokumentów, w XIII w. właścicielami byli w 1230 r. Tader, w 1242 r. Jaksa, a w 1248 r. Piotr ze Świn. W latach 70. XIII w. decyzją Bolka I Srogiego Zamek Świny utracił status kasztelanii na rzecz nowocześniejszego Bolkowa i został przekazany rycerskiemu rodowi Świnków (niem. von Schweinichen), który zasiedlał go aż do XVIII w.
W czasie wojny siedmioletniej zamek został (1761) ograbiony przez rosyjskich żołnierzy, którzy rozbili i splądrowali nawet grobowce Świnków w pobliskim kościele zamkowym pw. Św. Mikołaja. Po tym budowla podupadła tak mocno, że od tego czasu stała opuszczona. W 1769 prawa do niej nabył na poprowadzonej przez syndyka upadłości przymusowej aukcji pruski minister stanu Johann Heinrich hr. von Churschwandt. Niezamieszkany zamek szybko popadł w ruinę, a dzieła zniszczenia dopełnił huragan z 1848 roku i wielki pożar z roku 1876. Rezydujący w Austrii potomkowie (z 2. małżeństwa) żony i spadkobierczyni Churschwandta Marii Teresy z rodziny hr. von Nimptsch h. Bończa, hrabiowie Hoyos von Sprinzenstein, dopiero w 1875 przenieśli się na Śląsk – na ocalenie zamku było już wtedy za późno.
Początek XX wieku przyniósł wzrost świadomości historycznej i potrzebę ratowania upadłego zabytku. Od 1905 oddany przez hrabiego Stanisława Hoyosa w opiekę lokalnemu związkowi „Heimatverein Bolkenhain” zamek poddany został gruntownej restauracji: mury odgruzowano i wzmocniono, a w latach 30-ych przykryto dachem zamkową wieżę. W 1941, podczas II wojny światowej, niechętni Hitlerowi gospodarze musieli sprzedać zamek państwu. Władze III Rzeszy zamierzały „po zwycięskiej wojnie” odbudować go z przeznaczeniem na ośrodek młodzieży Hitlerjugend. W roku 1942 ruiny przekazano wojsku, które zorganizowało tutaj magazyn produkowanych w podziemnych fabrykach Bolkowa części do samolotów. Prace remontowe kontynuowano po II wojnie światowej. Po transformacji ustrojowej ruiny warowni trafiły w prywatne ręce.
Źródła: Wikipedia, Zamki Polskie
Zwiedzanie: od 1.04 do 31.10 w godzinach od 12.00 do 18.00, lub proszę dzwonić 601-429-666.
Bilet normalny – 5 PLN, młodzież szkolna oraz wycieczki – 2 PLN.
e-mail: dwor@chotynia.pl